Ο "Καλλικράτης" αποδείχθηκε... Κακο-κράτης!

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ

"Γονατογράφημα" που οδήγησε στην πλήρη απαξίωση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και δεκάδες δήμους στα πρόθυρα της χρεοκοπίας αποδείχθηκε το περίφημο νομοθέτημα Ραγκούση, ο "Καλλικράτης".

Ενα χρόνο μετά την εφαρμογή του οι δήμαρχοι της χώρας στο ετήσιο συνέδριό τους στην Κομοτηνή προχώρησαν στην αποτίμησή του. Και σχεδόν όλοι συμφώνησαν, χρησιμοποιώντας είναι αλήθεια διαφορετική γλώσσα -αναλόγως του κομματικού χώρου προέλευσης- ότι οι συνενώσεις όπως έγιναν χωρίς τους απαραίτητους πόρους απεδείχθησαν μια τεράστια πολιτική απάτη.

Αντί οι νέοι ΟΤΑ να εισπράξουν τα περίπου 4,5 δισ. ευρώ που τους υποσχέθηκε ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης προκειμένου να προχωρήσουν έχοντας γερές οικονομικές βάσεις, στη μεγάλη διοικητική τομή που επαγγελόταν η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είδαν να μειώνεται κατά 50% η κρατική επιχορήγηση.

Επόμενο, είναι οι αιρετοί να σηκώσουν "ψηλά τα χέρια" αφού δεν μπορούν πλέον να εκτελέσουν κανένα αναπτυξιακό έργο ενώ ζουν με την αγωνία να ’χουν να πληρώσουν κάθε τέλος του μήνα το προσωπικού τους.

Δικαίως, λοιπόν η Ν.Δ. διά του εκπροσώπου της στο συνέδριο βουλευτή Λάρισας Χρήστου Ζώη, έκανε λόγο για "επιπολαιότητα του όλου εγχειρήματος" και "ψευδομεταρρύθμιση που ακούει στο όνομα Καλλικράτης". Ο ίδιος μιλώντας παρουσίασε αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μόνο για το 2011 οι παρακρατηθέντες πόροι της Αυτοδιοίκησης ανήλθαν σε 894 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερα στιγμάτισε τη μείωση των προνοιακών επιδομάτων κατά 182 εκατ. ευρώ σε μία περίοδο που η κοινωνία αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης και χρειάζεται ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών της.

Για τον κ. Ζώη η λύση στο σημερινό αδιέξοδο που επήλθε, λόγω της πολιτικής που εφήρμοσε το ΠΑΣΟΚ στον χώρο των ΟΤΑ, μπορεί να δοθεί μέσα από την προώθηση ειδικών τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων προσαρμοσμένες στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Παράλληλα, όπως τόνισε υπάρχει και η δυνατότητα αξιοποίησης της δημοτικής περιουσίας που υπολογίζεται σε περίπου 12 δισ. ευρώ.

Από την πλευρά του ο υπουργός Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης αναφέρθηκε στο πολυνομοσχέδιο που ετοίμασε το ΥΠΕΣ και στις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα δοθεί στους δημάρχους που προβλέπει μεταξύ άλλων την επανεκκίνηση του θεσμού της αυτεπιστασίας και των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Κώστας Ασκούνης σημείωσε ότι μέχρι στιγμής έχουν εκταμιευθεί 683 εκατ. ευρώ από χρήματα που οφείλονται στους δήμους και η απόδοσή τους είχε καθυστερήσει ενώ ζήτησε περαιτέρω αξιοποίηση των κοινοτικών προγραμμάτων μέσω του ΕΣΠΑ.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

"Θνησιγενές κατασκεύασμα" χαρακτήρισε στην ομιλία του, στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, τον "Καλλικράτη" ο πρώην δήμαρχος Αιγάλεω Δημήτρης Καλογερόπουλος. Ο ίδιος είχε επισημάνει σε ανύποπτο χρόνο ότι η νέα διοικητική δομή της χώρας που επαγγελόταν ψευδεπίγραφα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να εφαρμοστεί αν δεν συνοδευτεί με γενναία οικονομική κρατική επιχορήγηση.

Η συνέχεια τον δικαίωσε πανηγυρικά αφού από τα 4 δισ. ευρώ που δόθηκαν το 2009 στους δήμους της χώρας το 2010 διατέθηκαν μόνο 2,7 δισ. ευρώ, ενώ για το 2011 προβλέπεται περαιτέρω μείωση.

Σύμφωνα με τον κ. Καλογερόπουλο τα περισσότερα κονδύλια που κόπηκαν αφορούσαν την άσκηση κοινωνικής πολιτικής και την επισκευή των σχολικών συγκροτημάτων.

Aναδημοσίευση από τη σελίδα της εφημερίδας ΑΔΕΣΜΕΥΤΟΣΤΥΠΟΣ 28/1/2012

Ο "Κακοκράτης" στο νησί μας

Γράφει: Τάκης Χαραλ. Ιορδάνης*

17/01/2012

Στο τέλος κάθε χρονιάς συνηθίζεται να γίνονται απολογισμοί στους κάθε λογής συλλογικούς φορείς. Αναμφίβολα αυτό θα γίνει και στο Δήμο μας, το Δήμο Λέσβου. Θα μιλήσουν διάφοροι της συμπολίτευσης, της αντιπολίτευσης της μείζονος, της ελάσσονος και της ήσσονος ελάσσονος και θα λεχθούν διάφορα. Βεβαίως την μπαγκέτα σ’ αυτήν τη συγχορδία θα κρατά ο δήμαρχός μας, ο συναγωνιστής και φίλος μου, ο Δ. Φ. Βουνάτσος. Θα πει πολλά κατά πώς το συνηθίζει, για να προβάλει, να δικαιολογήσει, να καταχερίσει διάφορα και διάφορους εν αναφορά προς τα της δημαρχίας του στον ένα χρόνο λειτουργίας του καλλικρατικού δήμου στο νησί μας. Ας μου επιτρέψει ο φίλος μου Δημήτρης να τον συμβουλέψω: Να ΜΗΝ πει τίποτα. Τα έχει πει ως τώρα πολλές φορές με μια μόνο λέξη: «Κακοκράτης». Αυτό τα λέει όλα. Αν πάλι θελήσει να πει από δική του παρόρμηση κατά πώς του αρέσει ή υποχρεωθεί κατά τα θεσμικά σχετικώς ισχύοντα, ας πει πάλι αυτή και μόνο τη λέξη: «Κακοκράτης». Και εκεί ας μείνει. «Ουκ έχουμε χρεία μαρτύρων» για περισσότερο. Ατυχώς, αφού τα πράγματα από μόνα τους εκεί μόνο οδηγούν.

Σωστό και πρέπον πάντως είναι, στις ανθρώπινες ενέργειες, προσπάθειες και κάθε λογής δράσεις, να ακολουθούνται αυτά που υπαγορεύει η λογική. Και η λογική στην περίπτωσή μας λέει, «όταν ενώνεις δύο δυστυχίες, ποτέ δεν κάνεις μία ευτυχία». Πόσο μάλλον για το νησί μας, που ενώθηκαν ετσιθελικά, κάτω από την ανάγκη του κυβερνητικού θεσφάτου «κάθε νησί και ένας δήμος», 13 δυστυχίες για να κάνουν τον 1, το Δήμο Λέσβου. Και επειδή η αριθμητική λέει πάντα την αλήθεια, ένα νούμερο και μόνο θα λεχθεί. Αυτό του χρέους που κατέλειπαν όλοι αυτοί οι δήμοι και που φορτώθηκε στις πλάτες του ενός Δήμου μας και που σωρευτικά ανέρχεται στα 30.000.000 ευρώ!!! 

Και αυτό από μόνο του τα λέει όλα. Γι’ αυτό λέω ότι στην πράξη οι 13 δυστυχίες (χρέη τους) δε δημιούργησαν καμμία ευτυχία, αλλά μια μεγάλη δυστυχία, το Δήμο-ΤΕΡΑΣ, με ό,τι αυτό σημαίνει. Βεβαίως, πέραν των χρεών, πλείστα όλα άλλα είναι αντιστοίχου αποτελέσματος.

Παρακολουθώ με ιδιαίτερη αγωνία το καλλικράτειο πείραμα ανά τη χώρα και αφουγκράζομαι σχετικώς. Ακούγονται, φωνές, διαμαρτυρίες, αγκομαχητά, γρίνιες ανά την επικράτεια. Βεβαίως επικεντρώνω φυσικώ τω λόγω την προσοχή μου στο νησί μας. Κι εκεί ακούγονται κλαυθμοί, οιμωγές και οδυρμοί. Δεν θα πω ακόμη αραί. Το «δυσδιοίκητο έως κακαδιοίκητο» που αναφέρει ο δήμαρχός μας σε σχετική αναφορά του προς προϊστάμενο Υπουργικό Θώκο, περιγράφει την πραγματικότητα.

Και επειδή κάποιος μπορεί να πει ότι είναι εύκολο να κάνεις κριτική εκ των υστέρων, θα του απαντήσω ότι συμφωνώ απολύτως μαζί του και θα προσθέσω ακόμη ότι Πολιτική είναι η τέχνη τού προβλέπειν. Η τέχνη του ante και όχι αυτή του post. Δηλαδή του προ και όχι του μετά. Και για την περίπτωσή μας σε προσωπικό επίπεδο, τα είπαμε και τα καταθέσαμε το Μάιο 2010, στην περίοδο της σχετικής διαβούλευσης που είχε ξεκινήσει από το αρμόδιο υπουργείο, υπουργεύοντος τότε του κ. Ραγκούση. Δηλαδή 6 μήνες προ των τότε εκλογών που έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο «Καλλικράτης». Και το κάναμε κατά τρόπο θεσμικό, αφού τούτο αποτέλεσε την παρθενική παρέμβαση για τα πράγματα του νησιού μας, του φορέα που δημιουργήσαμε, του «Συνδέσμου Προβληματισμού και Παρέμβασης για την Ανάπτυξη της Λέσβου “Πιττακός ο Μυτιληναίος”». Με 9σέλιδο υπόμνημά μας που πρωτοκολλήσαμε τότε στο γραφείο του κ. Υπουργού, αναλύαμε την αναγκαιότητα στο νησί μας να μη δημιουργηθεί μόνο ένας δήμος. Ένας δήμος-τέρας!!! Ατυχώς, όπως τόσες άλλες παρεμβάσεις άλλων φορέων, πνευματικών ανθρώπων, ενεργών πολιτών κ.λπ, και η δική μας ρίχθηκε στο καλάθι των αχρήστων. 

Και έτσι, όπως Δήμος Αγίου Ευστρατίου, Δήμος Καστελλόριζου, Δήμος Γαύδου κατοίκων 78 (!), λέμε και Δήμος Λέσβου των 90.643 κατοίκων (απογραφή 2011). Τώρα, γιατί δε λέμε και Δήμος Λασιθίου, αλλά λέμε Δήμος Αγίου Νικολάου, Δήμος Οροπεδίου, Δήμος Ιεράπετρας και Δήμος Σητείας, δηλαδή 4 Δήμοι στο Νομό Λασιθίου, ολικού πληθυσμού 75.690 κάτοικοι (απογραφή 2011), αυτό είναι ένα άλλο πάλι πράγμα.

Και ενώ περίμενα το κυβερνητικό κόμμα να δει στον ένα χρόνο που πέρασε τα όποια λάθη, προβλήματα εξόφθαλμα, όπως των δύο τουλάχιστον δήμων στο νησί μας, και να τα διορθώσει, ατυχώς διά του αρμοδίου υφυπουργού του, συντρόφου Π. Κουκολόπουλου, απαντώντας στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτού του Νομού μας κ. Σ. Γαληνού, μας ελέχθη ότι σπάσιμο του Δήμου Λέσβου δεν προβλέπεται. Απλώς αυτό που τάχα ψάχνουν για το Δήμο Λέσβου είναι το «τι λείπει από θεσμικές ρυθμίσεις», προφανώς για να τις καλύψουν. Κύριε συνάδελφε (ως μηχανικός κι αυτός) κ. Κουκουλόπουλε, ξέρεις τι λέμε στο χωριό μου όταν ένα σπίτι χρειάζεται ξεχαρβάλωμα και αλλαγή απ’ τα θεμέλια του; Το βάψιμο των τοίχων του και μόνο, το κάνει πιο άσχημο. Πάντως κρατώ από τη σχετική συζήτηση στη Βουλή τη δήλωση του κ. Γαληνού για «ρητή και κατηγορηματική δέσμευση του Αντ. Σαμαρά ότι σε μια κυβέρνηση Ν.Δ. μετά τις επόμενες εκλογές, το χωροταξικό του “Καλλικράτη” στη Λέσβο θα είναι από τα πρώτα που θα αλλαχθούν». Δηλαδή απλά ότι ο Δήμος Λέσβου θα σπάσει. Θα σπάσει σε δυο, τρεις ή περισσότερους δήμους. Θα δούμε. Μακάρι…

* Ο Τάκης Χαραλ. Ιορδάνης (Ph.D.) είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Προβληματισμού & Παρέμβασης για την Ανάπτυξη της Λέσβου «Πιττακός ο Μυτιληναίος», πρ. διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων, πρ. πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Μεταλλειολόγων Μηχανικών.

Αναδημοσίευση από τη σελίδα emprosnet.gr

Βίντεο: Ένσταση αντισυνταγματικότητας για τον Καλλικράτη υπέβαλλε η ΝΔ

Βίντεο: κόντρα Ραγκούση - Πετσάλνικου για τον Καλλικράτη

Ομιλία Nτόρας Μπακογιάννη στη Βουλή για Καλλικράτη

Οι Δήμοι στις χώρες της Ε.Ε.

Στην Ελλάδα έχουμε 1.034 Ο.Τ.Α, με μέσο όρο περίπου 10.000 κατοίκους ανά δήμο ενώ (α) ο ευρωπαϊκός Μ.Ο. είναι 3.380 δήμοι ανά χώρα με Μ.Ο. 5.100 κατοίκους ανά δήμο και (β) είμαστε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη σε βαθμό νησιωτικότητας με 224 νησιωτικούς δήμους.

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη με τους Ο.Τ.Α., το αριθμό τους και τον πληθυσμό κάθε δήμου:

ΑΥΣΤΡΙΑ: 197 αστικοί δήμοι, 755 προάστια και 1.290 χωριά. Περισσότερο από το 90% των αυστριακών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων, ενώ μόνο πέντε δήμοι έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο των 100.000 κατοίκων.

ΒΕΛΓΙΟ: 589 δήμοι. Το μέσο μέγεθος των βελγικών δήμων είναι περίπου 17.910 κάτοικοι. Το μέγεθος αυτό όμως ποικίλλει από περιφέρεια σε περιφέρεια.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: 264 δήμοι.

ΓΑΛΛΙΑ: 36.683 δήμοι. Το 95% των γαλλικών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων. Η Γαλλία, με τους 36.683 Πρωτοβάθμιους ΟΤΑ, κατέχει το 40% των δήμων και κοινοτήτων όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: 16 ομόσπονδα κρατίδια, 323 επαρχίες-αγροτικές περιοχές, 12.196 δήμοι και 116 πόλεις- επαρχίες. Πάνω από το 75% των γερμανικών δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΔΑΝΙΑ: Μετά τη διοικητική μεταρρύθμιση το 2007 έχει 98 δήμους. Το 40% των νέων δήμων έχει πληθυσμό μεταξύ των 30.000 και 50.000 κατοίκων, ενώ μόνον επτά (7) δήμοι έχουν πληθυσμό μικρότερο των 20.000 κατοίκων.

ΕΣΘΟΝΙΑ: Έχει 227 δήμους, εκ των οποίων οι 33 είναι ΟΤΑ πόλεων και οι 194 ΟΤΑ αγροτικών περιοχών. Το μέσο πληθυσμιακό μέγεθος των εσθονικών δήμων είναι 5.930 κάτοικοι.

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ: Τόσο σύνθετο το θέμα που θέλει ξεχωριστή ανάλυση και παρουσίαση.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ: 114 δήμοι. Οι 114 πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ ταξινομούνται σε 29 συμβούλια κομητειών, 5 συμβούλια πόλεων και 80 αστικές περιοχές. Το μέσο μέγεθος των τοπικών συμβουλίων είναι 37.100 κάτοικοι, αλλά ο πραγματικός πληθυσμός πολλών ΟΤΑ αποκλίνει σε πολλές περιπτώσεις.

ΙΣΠΑΝΙΑ: 8.111 δήμοι. Ο μέσος πληθυσμός των Πρωτοβάθμιων ισπανικών ΟΤΑ είναι 5.430 κάτοικοι, ενώ το 85% των δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΙΤΑΛΙΑ: 8.101 δήμοι. Το μέσο μέγεθός τους είναι 7.270 κάτοικοι και το 71% των ΟΤΑ έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΚΥΠΡΟΣ: 33 δήμοι, εκ των οποίων οι 9 στα κατεχόμενα. Το μέγεθός τους κυμαίνεται μεταξύ 5.000 και 10.000 κατοίκων.

ΛΕΤΟΝΙΑ: 527 δήμοι. Οι δήμοι περιλαμβάνουν 432 αγροτικούς δήμους, 35 συνενωθέντες δήμους, 53 πόλεις και 7 πόλεις με διπλό καθεστώς (δήμου και περιοχής).

ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ: Η διοικητική μεταρρύθμιση του 1994 περιόρισε τους 581 ΟΤΑ που υπήρχαν τότε σε 56. Μεταξύ 1994 και 2000 δημιουργήθηκαν άλλοι τέσσερεις (4) ΟΤΑ. Με μέσο όρο 56.570 κατοίκους, οι ΟΤΑ της Λιθουανίας είναι από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη. Μόνον ένας πρωτοβάθμιος ΟΤΑ έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ: 116 δήμοι. Ο μέσος πληθυσμιακός όρος των λουξεμβουργιανών ΟΤΑ είναι 4.080 κάτοικοι, ενώ το 81% των δήμων της χώρας έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων. Ο πληθυσμός της ομώνυμης πρωτεύουσας του κράτους μόλις που ξεπερνάει τις 80.000 κατοίκους.

ΜΑΛΤΑ: 68 δήμοι. Ο μέσος πληθυσμός των ΟΤΑ είναι 5.970 κάτοικοι, ενώ η πλειονότητάς τους έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΟΛΛΑΝΔΙΑ: Η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση απαρτίζεται από 443 δήμους. Ο μέσος πληθυσμός των Πρωτοβάθμιων ΟΤΑ είναι 36.890 κάτοικοι. Οι δήμοι με πληθυσμό από 10.000 έως 50.000 κατοίκους καλύπτουν το 75% των ολλανδικών ΟΤΑ, ενώ οι δήμοι με πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων μόλις το 2%.

ΟΥΓΓΑΡΙΑ: 3.175 δήμοι. Οι Πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ κατατάσσονται σε 2.863 χωριά, 265 πόλεις, 23 πόλεις με καθεστώς κομητείας. Η Βουδαπέστη έχει ειδικό καθεστώς. Ο μέσος πληθυσμός των ουγγρικών Πρωτοβάθμιων ΟΤΑ είναι 3.170 κάτοικοι, ενώ 91% από αυτούς έχουν πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΠΟΛΩΝΙΑ: 2.478 δήμοι. Οι δήμοι είναι χωρισμένοι σε 307 αστικούς, 1.587 αγροτικούς, 584 μεικτούς. Οι πολωνικοί δήμοι έχουν ένα μέσο πληθυσμιακό μέγεθος ίσο με 15.390 κατοίκους. Το 66% περίπου του συνόλου των δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΛΙΑ: 308 δήμοι. Ο μέσος πληθυσμός των πορτογαλικών δήμων είναι 34.380 κάτοικοι.

ΡΟΥΜΑΝΙΑ: 3.173 Πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ από τους οποίους οι 2.854 είναι αγροτικοί δήμοι και οι 319 αστικοί. Ο μέσος πληθυσμός των ρουμανικών ΟΤΑ είναι 6.800 κάτοικοι, το 90% έχει πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων και το 35% έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων. Οι αγροτικοί δήμοι, που αποτελούν και το 90% των Πρωτοβάθμιων ΟΤΑ της χώρας κατά τεκμήριο έχουν πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων και στα διοικητικά τους όρια έχουν κατά μέσο όρο πέντε χωριά.

ΣΛΟΒΑΚΙΑ: 2.891 δήμοι. Το 95% των δήμων έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων, με ένα μέσο πληθυσμό 1.870 κατοίκους.

ΣΛΟΒΕΝΙΑ: Στη Σλοβενία υπάρχει ένας μόνο βαθμός αυτοδιοίκησης, που αποτελείται από 210 δήμους. Οι σλοβένικοι δήμοι έχουν τουλάχιστον 5.000 κατοίκους πληθυσμό, εκτός από ειδικές περιπτώσεις που καθορίζονται από λόγους ιστορικούς, γεωγραφικούς, οικονομικούς, εθνικούς ή είναι χωροθετημένοι σε παραμεθόριες περιοχές. Σε οποιαδήποτε, πάντως, περίπτωση ο πληθυσμός του δήμου δεν μπορεί να είναι μικρότερος των 2.000 κατοίκων.

ΣΟΥΗΔΙΑ: 290 δήμοι. Οι σουηδικοί δήμοι έχουν 31.310 κατοίκους μέσο πληθυσμό. Το μέσο πληθυσμιακό μέγεθος των σουηδικών ΟΤΑ είναι πολλαπλάσιο του αντίστοιχου μέσου ευρωπαϊκού όρου, ο οποίος κυμαίνεται στους 5.410 κατοίκους. Το 25% των ΟΤΑ στη Σουηδία έχει πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων και το 4%μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΤΣΕΧΙΑ: 6.249 δήμοι. Με έναν μέσο πληθυσμό 1.640 κατοίκους και το 96% των ΟΤΑ να έχει πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων, οι τσεχικοί δήμοι είναι οι μικρότεροι, από άποψης μεγέθους, στην Ευρώπη.

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: 416 Πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ. Ο μέσος πληθυσμός τους είναι 12.660 κάτοικοι. Οι περισσότεροι από τους μισούς δήμους έχουν όμως πληθυσμό μικρότερο των 5.000 κατοίκων.

ΠΗΓΕΣ:

1. ΚΕΔΚΕ (2008, 2009)
2. Περιοδικό «Επιθεώρηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», τεύχος 124

Καλλικράτης ή Κακοκράτης;

Είναι άκαιρη αυτή την εποχή η εφαρμογή του Καλλικράτη

Τις μέρες που βιώνουμε όλοι μας, κυρίως όμως οι δήμαρχοι, αλλά και οι υποψήφιοι - υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες - την αναμπουμπούλα από τις πρώτες επίσημες ανακοινώσεις για την υλοποίησή του, διελαύνει της προσοχής μας μία σημαντικότατη παράμετρος. Είναι σωστό το timing της εφαρμογής αυτού του μοντέλου διοίκησης ή είναι άκαιρη η εφαρμογή του αυτή την συγκεκριμένη χρονική περίοδο; Μήπως είναι στρατηγικό σφάλμα το να προσπαθείς να δημιουργήσεις περιφερειακές κυβερνήσεις για τις οποίες έως σήμερα δεν υπάρχει η παραμικρή εμπειρία στην εφαρμογή τους, υπό τις παρούσες οικονομικές συγκυρίες, τις οποίες οι κυβερνώντες τις χαρακτηρίζουν τουλάχιστον ως «ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΎ» για την χώρα μας; Προφανώς, οι υπάρχουσες σημερινές Περιφέρειες καμία σχέση δεν έχουν με τις υπό διαμόρφωση νέες.

Οι υφιστάμενες έως σήμερα περιφέρειες αποτελούσαν απλά το «μακρύ χέρι» της κεντρικής διακυβέρνησης στην Περιφέρεια και δεν ήταν ούτε αυτοδιοικούμενες, ούτε δε οι εκπρόσωποί τους αιρετοί. Οι νεοσχεδιαζόμενες όμως Περιφέρειες πολύ μικρή σχέση υποτίθεται ότι θα έχουν με αυτό το μόρφωμα. Όταν μάλιστα γνωρίζουμε ότι θα απαιτηθεί ένα χρονικό διάστημα πάνω-κάτω της τάξεως των δύο θητειών για να θεωρήσουμε ότι έχει αποκτηθεί η κατάλληλη εμπειρία για την ορθή λειτουργία του νέου τρόπου διακυβέρνησης. (έχουμε ως προηγούμενο το παράδειγμα των αιρετών νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, παρόλο που εκεί υπήρχε προηγούμενη εμπειρία, διότι οι αλλαγές στην κατανομή αρμοδιοτήτων ήταν ελάχιστες). Το άκαιρο δε του θέματος έγκειται και σε θεωρητικό και σε πρακτικό-τεχνικό επίπεδο. Διότι όταν αυτό που ισχυρίζεσαι ότι χρειάζεσαι αυτή την περίοδο είναι η εφαρμογή σκληρής οικονομικής πολιτικής που σε πολλά σημεία θα συνοδευτεί και από ‘αναγκαία’ σκληρά αντιλαϊκά μέτρα, για τα οποία απαιτούνται κεντρικές πολιτικές και κεντρικές αποφάσεις και τις οποίες οι περιφερειακές διοικήσεις ή δεν θα θέλουν ή δε θα μπορούν να τις πάρουν.

Σε περίπτωση δε που τις πάρει η κεντρική κυβέρνηση, καταπατά από μόνη της την έννοια της περιφερειακής διοίκησης την οποία η ίδια θεσπίζει και θέτει σε λειτουργία. Εκτός αν πιστεύουμε ότι η αλλαγή νοοτροπίας θα είναι ένα πράγμα που θα γίνει αυτόματα. Και εκεί που οι περιφέρειες τα περίμεναν όλα από την κεντρική κυβέρνηση, αυτόματα θα μετατραπούν σε ΄χρηματοδότες’ του κράτους.(Μήπως ξεχνάμε ότι μία από τις βασικότερες αιτίες αντίδρασης των τοπικών αυτοδιοικήσεων είναι η κεντρική χρηματοδότηση για τη εκκίνηση της λειτουργίας του Καλλικράτη;).

Η άποψη δε που κυκλοφορεί, ότι θα γίνει οικονομία διότι λιγοστεύεις π.χ. τον αριθμό των εμπλεκομένων στη δημόσια διοίκηση, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και λαϊκίστικη επειδή είναι μόνο μια ωμή προσέγγιση της κατάστασης. Διότι, όντως λιγοστεύεις την οικονομική επιβάρυνση που αφορά π.χ. στον αριθμό των αντιδημάρχων, αλλά ταυτόχρονα κατακερματίζεις όλους τους και άλλους κεντρικούς μηχανισμούς στην περιφέρεια χωρίς να υφίσταται ταυτόχρονα η περιφερειακή εμπειρία στους μηχανισμούς.

Στοιχείο που θεωρητικά απαιτείται για να καταστεί εφικτή μια εθνική πολιτική.(Αλήθεια, ποιος περιφερειάρχης πιστεύετε π.χ. ότι θα επέβαλε υψηλούς φόρους στην περιφέρειά του διακινδυνεύοντας την μη επανεκλογή του;) Δεν θέλω βέβαια να αναφερθώ καθόλου σε τεχνικά θέματα, όπως π.χ. υπηρεσιακές μετακινήσεις καμιά διακοσαριά χιλιάδων υπαλλήλων. Όποιος πιστεύει ότι θα γίνουν απρόσκοπτα και χωρίς αναβρασμό και χρόνιες διαρκείς δικαστικές διαμάχες, πλανάται πλάνην οικτράν. Μήπως εν τέλει απωλέσαμε την σοφία που είχαμε παλαιότερα και η οποία έλεγε ότι σε δύσκολους καιρούς μαζεύεσαι και δεν ξανοίγεσαι;

Στέργιος Γκανάτσιος
Διευθυντής ΚέντρουΤεχνολογικής ΄Ερευνας
Πρ. Πρόεδρος ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας

από εφημερίδα Δυτική Μακεδονία 10/5/2010