Σε «Καποδίστρια Ι» θα εξελιχθεί ο «Καλλικράτης» όπως εκτιμούν αιρετοί της Μαγνησίας, μετά και το τριήμερο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ, δηλώνοντας ότι σε λίγα χρόνια θα ανοίξει νέος διάλογος για ακόμη μία διοικητική μεταρρύθμιση, αφού από την πλευρά της η Κυβέρνηση φαίνεται ότι θα προχωρήσει στην διοικητική μεταρρύθμιση, χωρίς να έχει υλοποιήσει μία σειρά από όρους που θέτει η ΚΕΔΚΕ για την διοικητική λειτουργία και τα οικονομικά των ΟΤΑ.
Την άποψη εκφράζουν οι αιρετοί της Μαγνησίας που όπως διαπίστωσαν μία από τις βασικές προϋποθέσεις που είναι η εξασφάλιση των οικονομικών, δεν θα υλοποιηθεί. Ωστόσο, αν και με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ οι περισσότεροι αιρετοί φαίνεται να συμφωνούν, υπάρχουν και εκείνοι που δηλώνουν ότι μάλλον οι ημερομηνίες που τίθενται είναι «ασφυκτικές» για την Κυβέρνηση και ίσως θα έπρεπε να οι εκπρόσωποι των ΟΤΑ να εμφανιστούν λίγο πιο «ελαστικοί».
Στο τριήμερο συνέδριο τα μέλη της ΚΕΔΚΕ έθεσαν δέκα συνολικά όρους για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης, οι οποίοι αν δεν υλοποιηθούν ίσως αποτελέσει την αιτία αποχώρησης από τον διάλογο για τον Καλλικράτη. Η καταβολή των οφειλομένων, το χωροταξικό και η εξασφάλιση χρημάτων για τις νέες αρμοδιότητες με τις οποίες θα «επιβαρυνθούν» οι Δήμοι πρέπει να απαντηθούν έως τα τέλη Φεβρουαρίου, αποτελώντας ουσιαστικά τις «κόκκινες γραμμές» για την Κυβέρνηση.
Διασφάλιση οικονομικών πόρων και φορολογική αποκέντρωση
Για τη βελτίωση και τη διασφάλιση των οικονομικών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απαιτούνται, σύμφωνα με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ είναι καταρχήν η αναμόρφωση του συστήματος των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ).
Παράλληλα, ζητείται να εξασφαλισθούν οι οικονομικοί πόροι που θα συνοδεύουν τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες, λειτουργίες και συγκροτημένες δομές, μέσω δημοσιονομικής αποκέντρωσης, η οποία θα στηρίζεται στην αναδιαμόρφωση του «καλαθιού» των ΚΑΠ με τη συμμετοχή του ΦΠΑ, στη συμμετοχή έως την πλήρη μεταφορά του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ). Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες ο φόρος ακίνητης περιουσίας, σε οποιαδήποτε μορφή του, ανήκει κατά κύριο λόγο στην Τ.Α..
Τέλος, ζητά να υπάρχει ένα δεσμευμένο σημαντικό ποσοστό για τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, (π.χ. με τη μορφή συγκεκριμένων Υποπρογραμμάτων ή Μέτρων) και να συνταχθεί το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ και Εθνικούς πόρους, με προϋπολογισμό τουλάχιστον 4 δις E.
Χωροθέτηση των διοικητικών ορίων των νέων ΟΤΑ
Η χωροθέτηση των ορίων των νέων ΟΤΑ πρέπει να γίνει με συμφωνημένα αντικειμενικά κριτήρια και να λάβει υπόψη τις ακόλουθες κατευθύνσεις :
Η διοικητική συνένωση των ΟΤΑ δεν αποτελεί από μόνη της μεταρρύθμιση, είναι ένα από τα ισότιμα συστατικά στοιχεία του Προγράμματος Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Η γεωμορφολογία και η διάρθρωση του οικιστικού ιστού της χώρας μας επιβάλλει να μην επιδιώξουμε να γίνουν όλοι οι ΟΤΑ ίδιοι. Μετά τη μεταρρύθμιση θα υπάρχουν Δήμοι πολεοδομικών συγκροτημάτων, Δήμοι-αστικά κέντρα, Δήμοι-ανοιχτές πόλεις, ορεινοί και απομονωμένοι Δήμοι και Κοινότητες, Δήμοι-μικρά και μεσαία νησιά.
Σε ειδικές περιπτώσεις και με τη σύμφωνη γνώμη των Τοπικών Συμβουλίων στη νέα χωροταξική κατανομή, μπορούν να μετακινηθούν Τοπικά Διαμερίσματα εκτός των σημερινών Δήμων, Νομαρχιών και Περιφερειών, ακόμη δε μπορούν να συνενωθούν και Δήμοι που ανήκουν σε διαφορετικούς Νομούς ή και Περιφέρειες.
Εκτός από τα παραπάνω όροι αποτελούν επίσης η αποτελεσματική και δημοκρατική διακυβέρνηση, η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, η στελέχωση των ΟΤΑ, η κατασκευή των βασικών απαραίτητων τεχνικών υποδομών για κάθε ανθρωπογεωγραφική ενότητα, η βελτίωση των σχέσεων των ΟΤΑ με το υπόλοιπο διοικητικό σύστημα, η διαβούλευση και το επικοινωνιακό πρόγραμμα και η διοίκηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση του προγράμματος.
Επιφυλακτικοί έως απαισιόδοξοι
Την τύχη του Καποδίστρια εκτιμούν οι Δήμαρχοι ότι θα έχει ο Καλλικράτης σε περίπτωση που τελικά η Κυβέρνηση δεν μπορέσει να ανταποκριθεί στα αιτήματα των ΟΤΑ, έτσι όπως εκφράστηκαν στη συνεδρίαση της ΚΕΔΚΕ.
Ο Δήμαρχος Αγριάς και αντιπρόεδρος της ΤΕΔΚ κ. Θωμάς Παπαευθυμίου, που συμφωνεί με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ, δηλώνει ότι ουσιαστικά «δώσαμε το πορτοκαλί φως στην Κυβέρνηση, ώστε να μελετήσει και να υλοποιήσει τα αιτήματα μας έως τα τέλη του Φεβρουαρίου, διαφορετικά θα πρέπει να ξανασυζητήσουμε από την αρχή». «Ο Υπουργός Εσωτερικών στην εισήγηση του δεν εξέφρασε διαμορφωμένες και τεκμηριωμένες απόψεις αλλά αναφέρθηκε μάλλον σε σκέψεις, γεγονός που μας αφήνει να έχουμε σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με τις αρχικές δεσμεύσεις του για την εξασφάλιση των οικονομικών». Τέλος, ο κ. Παπαευθυμίου, θεωρεί ότι ήδη έχει αργήσει να δοθεί το χωροταξικό πλάνο.
«Ναι στη μεταρρύθμιση αλλά όχι χωρίς τα απαραίτητα ποσά» ξεκαθαρίζει ο γραμματέας της ΤΕΔΚ Νομού Μαγνησίας, αντιδήμαρχος Φερών και μέλος της ΚΕΔΚΕ κ. Δημήτρης Γάτος. Όπως εξηγεί στους νέους Δήμους θα δοθούν νέες αρμοδιότητες, όπως για παράδειγμα η πολιτική προστασία, η πρωτοβάθμια υγεία, τα σχολεία, η πρόνοια «και χωρίς χρήματα κανείς Δήμος δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει». Ο κ. Γάτος κρίνει ότι οι αυτοδιοικητικοί δείχνουν δικαιολογημένη «ανοχή» στην Κυβέρνηση, σχετικά με την καταβολή των οφειλομένων και κρίνει «καταλυτική» για το μέλλον του διαλόγου την ημερομηνία που έθεσε η ΚΕΔΚΕ για την υλοποίηση των όρων που τέθηκαν.
«Η κυβέρνηση πρέπει να σκύψει πάνω από τα προβλήματα και τα αιτήματα» δηλώνει. Τέλος, όσον αφορά στο χωροταξικό, ο ίδιος σημειώνει ότι πρέπει να πρυτανεύσει η λογική και τα αιτήματα των αιρετών θα πρέπει να κινούνται σε λογικά πλαίσια και όχι «οι περισσότεροι να δηλώνουν ναι στον Καλλικράτη αλλά να επιθυμούν την ανεξαρτησία του Δήμου τους».
Την εκτίμηση ότι τα χρήματα τελικά θα δοθούν «σε άλλους» και όχι στην Αυτοδιοίκηση και ότι τελικά σε λίγα χρόνια θα απασχολεί μία νέα διοικητική μεταρρύθμιση εκφράζει ο Δήμαρχος Σηπιάδος κ. Σταμάτης Βακούλας. «Προωθείται μία μεταρρύθμιση για την οποία δεν υπάρχουν χρήματα και στο τέλος το βάρος των οικονομικών θα πέσει στους δήμους, με τους δημάρχους να επιβάλλουν έμμεσους φόρους για να αντεπεξέλθουν στα έξοδα και στις αρμοδιότητες», σημειώνει ο ίδιος.
Ο Δήμαρχος Αρτέμιδας, κ. Δημήτρης Αλεξόπουλος, αντιμετωπίζει και εκείνος με τη σειρά του με επιφυλακτικότητα το μέλλον της μεταρρύθμισης, αφού διαπιστώνει ότι «σχετικά με τα οικονομικά υπάρχει σοβαρό πρόβλημα», ενώ αδιευκρίνιστα παραμένουν μία σειρά από τα θεσμικά σημεία.
«Δεν έχουμε περιθώρια για εκπτώσεις» δηλώνει ο Δήμαρχος Ιωλκού, κ. Πάρις Μουτσινάς, που σημειώνει ότι συμφωνεί με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ και θεωρεί απαραίτητη την καταβολή των οφειλομένων και την εξασφάλιση των οικονομικών πόρων εν όψει του Καλλικράτη, αφού όπως εξηγεί «σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπάρξει η επιδιωκόμενη ανάπτυξη και η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα μπει σε νέες περιπέτειες».
Από διαφορετική σκοπιά βλέπει το θέμα της διοικητικής μεταρρύθμισης και των όρων που τέθηκαν από την ΚΕΔΚΕ, ο Δήμαρχος Πορταριάς κ. Βασίλης Κοντορίζος. Ο ίδιος κρίνει ότι οι ημερομηνίες που τέθηκε για την υλοποίηση των οικονομικών αιτημάτων είναι «ασφυκτικές», δηλώνοντας ότι «θα μπορούσε να δοθεί μία πίστωση χρόνου στην Κυβέρνηση και να της ζητηθεί να τακτοποιήσει τις εκκρεμότητες σε βάθος χρόνου». Ωστόσο, ο κ. Κοντορίζος, σπεύδει να σημειώσει ότι «δεν θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον παρακρατήσεις από την Κυβέρνηση και να προωθηθεί το αναπτυξιακό πρόγραμμα, ώστε να ορθοποδήσουν οι ΟΤΑ». Ο Δήμαρχος Πορταριάς Εκφράζει παράλληλα την άποψη ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε τα ποσοστά των φόρων που δικαιούται η Τοπική Αυτοδιοίκηση να εισπράττονται άμεσα «χωρίς να μεσολαβεί το κράτος για να βουλώνει τρύπες».
Την άποψη εκφράζουν οι αιρετοί της Μαγνησίας που όπως διαπίστωσαν μία από τις βασικές προϋποθέσεις που είναι η εξασφάλιση των οικονομικών, δεν θα υλοποιηθεί. Ωστόσο, αν και με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ οι περισσότεροι αιρετοί φαίνεται να συμφωνούν, υπάρχουν και εκείνοι που δηλώνουν ότι μάλλον οι ημερομηνίες που τίθενται είναι «ασφυκτικές» για την Κυβέρνηση και ίσως θα έπρεπε να οι εκπρόσωποι των ΟΤΑ να εμφανιστούν λίγο πιο «ελαστικοί».
Στο τριήμερο συνέδριο τα μέλη της ΚΕΔΚΕ έθεσαν δέκα συνολικά όρους για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της διοικητικής μεταρρύθμισης, οι οποίοι αν δεν υλοποιηθούν ίσως αποτελέσει την αιτία αποχώρησης από τον διάλογο για τον Καλλικράτη. Η καταβολή των οφειλομένων, το χωροταξικό και η εξασφάλιση χρημάτων για τις νέες αρμοδιότητες με τις οποίες θα «επιβαρυνθούν» οι Δήμοι πρέπει να απαντηθούν έως τα τέλη Φεβρουαρίου, αποτελώντας ουσιαστικά τις «κόκκινες γραμμές» για την Κυβέρνηση.
Διασφάλιση οικονομικών πόρων και φορολογική αποκέντρωση
Για τη βελτίωση και τη διασφάλιση των οικονομικών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απαιτούνται, σύμφωνα με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ είναι καταρχήν η αναμόρφωση του συστήματος των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ).
Παράλληλα, ζητείται να εξασφαλισθούν οι οικονομικοί πόροι που θα συνοδεύουν τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες, λειτουργίες και συγκροτημένες δομές, μέσω δημοσιονομικής αποκέντρωσης, η οποία θα στηρίζεται στην αναδιαμόρφωση του «καλαθιού» των ΚΑΠ με τη συμμετοχή του ΦΠΑ, στη συμμετοχή έως την πλήρη μεταφορά του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ). Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες ο φόρος ακίνητης περιουσίας, σε οποιαδήποτε μορφή του, ανήκει κατά κύριο λόγο στην Τ.Α..
Τέλος, ζητά να υπάρχει ένα δεσμευμένο σημαντικό ποσοστό για τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, (π.χ. με τη μορφή συγκεκριμένων Υποπρογραμμάτων ή Μέτρων) και να συνταχθεί το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ και Εθνικούς πόρους, με προϋπολογισμό τουλάχιστον 4 δις E.
Χωροθέτηση των διοικητικών ορίων των νέων ΟΤΑ
Η χωροθέτηση των ορίων των νέων ΟΤΑ πρέπει να γίνει με συμφωνημένα αντικειμενικά κριτήρια και να λάβει υπόψη τις ακόλουθες κατευθύνσεις :
Η διοικητική συνένωση των ΟΤΑ δεν αποτελεί από μόνη της μεταρρύθμιση, είναι ένα από τα ισότιμα συστατικά στοιχεία του Προγράμματος Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Η γεωμορφολογία και η διάρθρωση του οικιστικού ιστού της χώρας μας επιβάλλει να μην επιδιώξουμε να γίνουν όλοι οι ΟΤΑ ίδιοι. Μετά τη μεταρρύθμιση θα υπάρχουν Δήμοι πολεοδομικών συγκροτημάτων, Δήμοι-αστικά κέντρα, Δήμοι-ανοιχτές πόλεις, ορεινοί και απομονωμένοι Δήμοι και Κοινότητες, Δήμοι-μικρά και μεσαία νησιά.
Σε ειδικές περιπτώσεις και με τη σύμφωνη γνώμη των Τοπικών Συμβουλίων στη νέα χωροταξική κατανομή, μπορούν να μετακινηθούν Τοπικά Διαμερίσματα εκτός των σημερινών Δήμων, Νομαρχιών και Περιφερειών, ακόμη δε μπορούν να συνενωθούν και Δήμοι που ανήκουν σε διαφορετικούς Νομούς ή και Περιφέρειες.
Εκτός από τα παραπάνω όροι αποτελούν επίσης η αποτελεσματική και δημοκρατική διακυβέρνηση, η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, η στελέχωση των ΟΤΑ, η κατασκευή των βασικών απαραίτητων τεχνικών υποδομών για κάθε ανθρωπογεωγραφική ενότητα, η βελτίωση των σχέσεων των ΟΤΑ με το υπόλοιπο διοικητικό σύστημα, η διαβούλευση και το επικοινωνιακό πρόγραμμα και η διοίκηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση του προγράμματος.
Επιφυλακτικοί έως απαισιόδοξοι
Την τύχη του Καποδίστρια εκτιμούν οι Δήμαρχοι ότι θα έχει ο Καλλικράτης σε περίπτωση που τελικά η Κυβέρνηση δεν μπορέσει να ανταποκριθεί στα αιτήματα των ΟΤΑ, έτσι όπως εκφράστηκαν στη συνεδρίαση της ΚΕΔΚΕ.
Ο Δήμαρχος Αγριάς και αντιπρόεδρος της ΤΕΔΚ κ. Θωμάς Παπαευθυμίου, που συμφωνεί με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ, δηλώνει ότι ουσιαστικά «δώσαμε το πορτοκαλί φως στην Κυβέρνηση, ώστε να μελετήσει και να υλοποιήσει τα αιτήματα μας έως τα τέλη του Φεβρουαρίου, διαφορετικά θα πρέπει να ξανασυζητήσουμε από την αρχή». «Ο Υπουργός Εσωτερικών στην εισήγηση του δεν εξέφρασε διαμορφωμένες και τεκμηριωμένες απόψεις αλλά αναφέρθηκε μάλλον σε σκέψεις, γεγονός που μας αφήνει να έχουμε σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με τις αρχικές δεσμεύσεις του για την εξασφάλιση των οικονομικών». Τέλος, ο κ. Παπαευθυμίου, θεωρεί ότι ήδη έχει αργήσει να δοθεί το χωροταξικό πλάνο.
«Ναι στη μεταρρύθμιση αλλά όχι χωρίς τα απαραίτητα ποσά» ξεκαθαρίζει ο γραμματέας της ΤΕΔΚ Νομού Μαγνησίας, αντιδήμαρχος Φερών και μέλος της ΚΕΔΚΕ κ. Δημήτρης Γάτος. Όπως εξηγεί στους νέους Δήμους θα δοθούν νέες αρμοδιότητες, όπως για παράδειγμα η πολιτική προστασία, η πρωτοβάθμια υγεία, τα σχολεία, η πρόνοια «και χωρίς χρήματα κανείς Δήμος δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει». Ο κ. Γάτος κρίνει ότι οι αυτοδιοικητικοί δείχνουν δικαιολογημένη «ανοχή» στην Κυβέρνηση, σχετικά με την καταβολή των οφειλομένων και κρίνει «καταλυτική» για το μέλλον του διαλόγου την ημερομηνία που έθεσε η ΚΕΔΚΕ για την υλοποίηση των όρων που τέθηκαν.
«Η κυβέρνηση πρέπει να σκύψει πάνω από τα προβλήματα και τα αιτήματα» δηλώνει. Τέλος, όσον αφορά στο χωροταξικό, ο ίδιος σημειώνει ότι πρέπει να πρυτανεύσει η λογική και τα αιτήματα των αιρετών θα πρέπει να κινούνται σε λογικά πλαίσια και όχι «οι περισσότεροι να δηλώνουν ναι στον Καλλικράτη αλλά να επιθυμούν την ανεξαρτησία του Δήμου τους».
Την εκτίμηση ότι τα χρήματα τελικά θα δοθούν «σε άλλους» και όχι στην Αυτοδιοίκηση και ότι τελικά σε λίγα χρόνια θα απασχολεί μία νέα διοικητική μεταρρύθμιση εκφράζει ο Δήμαρχος Σηπιάδος κ. Σταμάτης Βακούλας. «Προωθείται μία μεταρρύθμιση για την οποία δεν υπάρχουν χρήματα και στο τέλος το βάρος των οικονομικών θα πέσει στους δήμους, με τους δημάρχους να επιβάλλουν έμμεσους φόρους για να αντεπεξέλθουν στα έξοδα και στις αρμοδιότητες», σημειώνει ο ίδιος.
Ο Δήμαρχος Αρτέμιδας, κ. Δημήτρης Αλεξόπουλος, αντιμετωπίζει και εκείνος με τη σειρά του με επιφυλακτικότητα το μέλλον της μεταρρύθμισης, αφού διαπιστώνει ότι «σχετικά με τα οικονομικά υπάρχει σοβαρό πρόβλημα», ενώ αδιευκρίνιστα παραμένουν μία σειρά από τα θεσμικά σημεία.
«Δεν έχουμε περιθώρια για εκπτώσεις» δηλώνει ο Δήμαρχος Ιωλκού, κ. Πάρις Μουτσινάς, που σημειώνει ότι συμφωνεί με την απόφαση της ΚΕΔΚΕ και θεωρεί απαραίτητη την καταβολή των οφειλομένων και την εξασφάλιση των οικονομικών πόρων εν όψει του Καλλικράτη, αφού όπως εξηγεί «σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπάρξει η επιδιωκόμενη ανάπτυξη και η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα μπει σε νέες περιπέτειες».
Από διαφορετική σκοπιά βλέπει το θέμα της διοικητικής μεταρρύθμισης και των όρων που τέθηκαν από την ΚΕΔΚΕ, ο Δήμαρχος Πορταριάς κ. Βασίλης Κοντορίζος. Ο ίδιος κρίνει ότι οι ημερομηνίες που τέθηκε για την υλοποίηση των οικονομικών αιτημάτων είναι «ασφυκτικές», δηλώνοντας ότι «θα μπορούσε να δοθεί μία πίστωση χρόνου στην Κυβέρνηση και να της ζητηθεί να τακτοποιήσει τις εκκρεμότητες σε βάθος χρόνου». Ωστόσο, ο κ. Κοντορίζος, σπεύδει να σημειώσει ότι «δεν θα πρέπει να υπάρξουν επιπλέον παρακρατήσεις από την Κυβέρνηση και να προωθηθεί το αναπτυξιακό πρόγραμμα, ώστε να ορθοποδήσουν οι ΟΤΑ». Ο Δήμαρχος Πορταριάς Εκφράζει παράλληλα την άποψη ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε τα ποσοστά των φόρων που δικαιούται η Τοπική Αυτοδιοίκηση να εισπράττονται άμεσα «χωρίς να μεσολαβεί το κράτος για να βουλώνει τρύπες».
25/1/2010, Από: εφημερίδα "Νέος Τύπος" Μαγνησίας
