Με τη λήξη του Συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ κορυφώθηκε η πρώτη φάση της δημόσιας διαβούλευσης για το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ που τυπικά θα ολοκληρωθεί στις αρχές του Φεβρουαρίου με το Συνέδριο των Νομαρχών (ΕΝΑΕ). Και λέμε τυπικά γιατί ανάμεσα στους Νομάρχες οι αντιδράσεις αναμένεται να είναι πολύ λιγότερες απ’ ό,τι στους Δημάρχους αφού οι (μέχρι σήμερα) εκπρόσωποι της Β/βάθμιας Αυτοδιοίκησης το έχουν πάρει από καιρό απόφαση ότι αυτός είναι ο τελευταίος χρόνος της θητείας τους.
Άλλωστε από μακρού χρόνου η ΕΝΑΕ έχει συμφωνήσει με την θέσπιση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης που συνεπάγεται την κατάργηση ή ορθότερα την απορρόφηση των σημερινών Νομαρχιών ως Νομαρχιακά Διαμερίσματα των 13 Περιφερειών που προβλέπει ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ. Επίσης είναι κοινό μυστικό ότι πολλοί Νομάρχες ενδιαφέρονται για την -αναβαθμισμένη- θέση του αιρετού Περιφερειάρχη («μικρούς Πρωθυπουργούς» τους αποκαλούν ήδη οι «άσπονδοι φίλοι» της μεταρρύθμισης) ενώ στη χειρότερη περίπτωση ευελπιστούν να παραμείνουν στη θέση τους ως τοπικοί Αντιπεριφερειάρχες στο Νομό τους, εφόσον βέβαια ο συνδυασμός στον οποίο θα μετέχουν επικρατήσει στο επίπεδο της Περιφέρειας.
Ήδη λοιπόν, σ’ αυτή τη φάση, στην Κυβέρνηση κυρίως αλλά και στα άλλα κόμματα, αποτιμούν την κατάσταση, αξιολογούν τις πρώτες αντιδράσεις και καθορίζουν τα επόμενα βήματα και τις κινήσεις τους. Στην Κυβέρνηση δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ έχει πολλές «μεταβλητές» αλλά και μία «σταθερά».
Η σταθερή παράμετρος είναι, όπως λένε, η οριστική απόφαση και ανυποχώρητη θέληση του Πρωθυπουργού να πάει μέχρι τέλους την υπόθεση της διοικητικής μεταρρύθμισης. «Αν ο νόμος αυτός δεν περάσει τότε θα πέσει η Κυβέρνηση» φέρεται να είπε ο Γ. Παπανδρέου σε διευθυντές ημερήσιων αθηναϊκών εφημερίδων σε πρόσφατη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου , αναφερόμενος στις αντιδράσεις που ήδη υπήρξαν και αναμένεται να κλιμακωθούν στο επόμενο στάδιο. Είναι αλήθεια ότι πολλοί βουλευτές (και) του κυβερνώντος κόμματος δεν βλέπουν με καλό μάτι τη μεταρρύθμιση. Ο πρώτος και βασικός λόγος είναι η μετατόπιση του πολιτικού κέντρου βάρους από τα υπουργικά και βουλευτικά γραφεία στους αιρετούς Περιφερειάρχες με την άμεση και ευρεία λαϊκή νομιμοποίηση, πολύ μεγαλύτερη μάλιστα σε αριθμό ψηφοφόρων από τους βουλευτές αλλά και στους ισχυρούς πλέον Δημάρχους που όχι μόνο θα διαθέτουν αρμοδιότητες, εξουσίες και πόρους αλλά που και αυτοί θα εκλέγονται, σε πολλές περιπτώσεις, από μεγαλύτερο εκλογικό σώμα απ’ ό,τι οι βουλευτές, αν φυσικά περάσει ο σχεδιαζόμενος νέος εκλογικός νόμος με τις πολλές μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες.
Ο δεύτερος λόγος αντιδράσεων είναι η (αναγκαστική) συμπόρευση με τους διάφορους τοπικισμούς που μοιραία θα αναπτυχθούν σε τοπικό επίπεδο όταν ανακοινωθούν οι νέοι Δήμοι του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ και τα 2/3 των σημερινών Δήμων καταργηθούν. «Αν η Περιφέρειά μου γεμίσει μαύρες σημαίες αντιδρώντων στη μεταρρύθμιση, να δούμε πώς θα ξεμπλέξω» έλεγε τις προάλλες με απόγνωση κυβερνητικός βουλευτής που δεν συγκαταλέγεται –κάθε άλλο- στους γενικώς διαφωνούντες.
Στην Κυβέρνηση παρόλα αυτά δεν φαίνεται να ανησυχούν, τουλάχιστον για τις «εντός των τειχών» αντιδράσεις. «Δεν αιφνιδιάσαμε κανέναν και πολύ περισσότερο τα δικά μας στελέχη» απαντούν από το Υπουργείο Εσωτερικών. «Η μεταρρύθμιση αυτή ήταν βασική προεκλογική μας δέσμευση στην οποία οφείλουμε να ανταποκριθούμε» συμπληρώνουν με νόημα αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν υπάρχουν περιθώρια υποχώρησης ώστε κανείς βουλευτής να μην επενδύσει πολιτικά σ’ αυτό το ενδεχόμενο.
Το άλλο μεγάλο αγκάθι του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ φαίνεται πως θα είναι η «προίκα» του, δηλαδή οι πόροι που είναι αναγκαίοι και που θα πρέπει να συνοδεύσουν τη μεταρρύθμιση ώστε να εδραιωθεί και να πετύχει. Οι μελέτες που έχουν γίνει από το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης της ΚΕΔΚΕ υπολογίζουν αυτό το κόστος (με βάση τις αρμοδιότητες που υφίστανται ή που θα πρέπει να μεταφερθούν στις νέες Περιφέρειες και τους νέους Δήμους) σε περισσότερα από 4 δις ευρώ ! Έστω κι αν το ποσό αυτό είναι σε βάθος τετραετίας καθένας καταλαβαίνει ότι και μόνο η ανακοίνωσή του είναι αρκετή για να προκαλέσει ισχυρούς πονοκεφάλους στον κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μάλιστα υπολογίζει να έχει και περίσσευμα από τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ αφού ως γνωστόν έχει εντάξει τη μεταρρύθμιση στο περιβόητο Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Αυτό κατά βάση είναι και το σημείο τριβής με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Εμείς αποσύραμε τον ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ -2 λόγω του υψηλού κόστους» υπενθυμίζουν πολιτικά και αυτοδιοικητικά στελέχη της ΝΔ που αντιλαμβάνονται ότι αν η Κυβέρνηση προχωρήσει τώρα που οι δημοσιονομικές συνθήκες είναι πολύ χειρότερες, θα φανεί ότι η απόφαση εκείνη ήταν μάλλον προσχηματική και πάρθηκε όχι από οικονομικούς λόγους αλλά επειδή «δειλιάσαμε μπροστά στο πολιτικό κόστος».
Εντύπωση προκαλεί επ’ αυτού η στάση του αρμόδιου Υπουργού Γ. Ραγκούση ο οποίος στην πρόσφατη συνάντηση αυτοδιοικητικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ απ’ όλη την Ελλάδα τους διαβεβαίωσε ότι τα χρήματα για την υποστήριξη του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ θα βρεθούν σε κάθε περίπτωση. «Να ανησυχείτε για όλα τα άλλα εκτός από το οικονομικό» είπε χαρακτηριστικά και μένει να δούμε πώς θα το επιτύχει. Εκτός αν και εδώ προταχθεί στο τέλος το «θεσμικό» έναντι του «οικονομικού» με το επιχείρημα πως πρόκειται για ουσιαστική ανακατανομή εξουσίας από το κέντρο στην περιφέρεια με υπαρκτό μεν αλλά δευτερεύον το οικονομικό στοιχείο που είναι μεν τώρα σε κακή κατάσταση αλλά ενδεχομένως βελτιωθεί στη συνέχεια. «Αν σταθούμε στις οικονομικές δυσκολίες η μεταρρύθμιση δεν θα γίνει ποτέ και ο συγκεντρωτισμός θα βασιλεύει αιώνια στη χώρα» λένε οι ένθερμοι υποστηρικτές του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα δούμε αν η αισιοδοξία αυτή έχει πραγματική βάση. Σε κάθε περίπτωση «το πάρτι μόλις τώρα αρχίζει….» .
Ξυνίδης για «Καλλικράτη»
Η διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας μέσω του σχεδίου «Καλλικράτης» και ο εκλογικός νόμος που ακολουθεί αποτελούν βασικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ προεκλογικά. Αυτό τόνισε σε συνέντευξή του ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Σωκράτης Ξυνίδης. Με αυτή του την τοποθέτηση επισημαίνει την σημασία που δίνει η κυβέρνηση σε αυτές τις δυο κατευθύνσεις.
Ο κ. Ξυνίδης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του δημοσιογράφου της εφημερίδας «Ελεύθερου Τύπου», όπου μίλησε, θέτει στην ουσία θέμα κομματικής πειθαρχίας των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στα νομοσχέδια για τον «Καλλικράτη» και για τον εκλογικό νόμο, αναφέροντας ότι «δεν είναι ανεκτές οι διαφοροποιήσεις σε εκλογικό νόμο και ‘Καλλικράτη’».
Συντάκτης: Τρύφωνας Δάρας
Από την εφημερίδα της Θράκης "Η γνώμη"
Άλλωστε από μακρού χρόνου η ΕΝΑΕ έχει συμφωνήσει με την θέσπιση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης που συνεπάγεται την κατάργηση ή ορθότερα την απορρόφηση των σημερινών Νομαρχιών ως Νομαρχιακά Διαμερίσματα των 13 Περιφερειών που προβλέπει ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ. Επίσης είναι κοινό μυστικό ότι πολλοί Νομάρχες ενδιαφέρονται για την -αναβαθμισμένη- θέση του αιρετού Περιφερειάρχη («μικρούς Πρωθυπουργούς» τους αποκαλούν ήδη οι «άσπονδοι φίλοι» της μεταρρύθμισης) ενώ στη χειρότερη περίπτωση ευελπιστούν να παραμείνουν στη θέση τους ως τοπικοί Αντιπεριφερειάρχες στο Νομό τους, εφόσον βέβαια ο συνδυασμός στον οποίο θα μετέχουν επικρατήσει στο επίπεδο της Περιφέρειας.
Ήδη λοιπόν, σ’ αυτή τη φάση, στην Κυβέρνηση κυρίως αλλά και στα άλλα κόμματα, αποτιμούν την κατάσταση, αξιολογούν τις πρώτες αντιδράσεις και καθορίζουν τα επόμενα βήματα και τις κινήσεις τους. Στην Κυβέρνηση δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ έχει πολλές «μεταβλητές» αλλά και μία «σταθερά».
Η σταθερή παράμετρος είναι, όπως λένε, η οριστική απόφαση και ανυποχώρητη θέληση του Πρωθυπουργού να πάει μέχρι τέλους την υπόθεση της διοικητικής μεταρρύθμισης. «Αν ο νόμος αυτός δεν περάσει τότε θα πέσει η Κυβέρνηση» φέρεται να είπε ο Γ. Παπανδρέου σε διευθυντές ημερήσιων αθηναϊκών εφημερίδων σε πρόσφατη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου , αναφερόμενος στις αντιδράσεις που ήδη υπήρξαν και αναμένεται να κλιμακωθούν στο επόμενο στάδιο. Είναι αλήθεια ότι πολλοί βουλευτές (και) του κυβερνώντος κόμματος δεν βλέπουν με καλό μάτι τη μεταρρύθμιση. Ο πρώτος και βασικός λόγος είναι η μετατόπιση του πολιτικού κέντρου βάρους από τα υπουργικά και βουλευτικά γραφεία στους αιρετούς Περιφερειάρχες με την άμεση και ευρεία λαϊκή νομιμοποίηση, πολύ μεγαλύτερη μάλιστα σε αριθμό ψηφοφόρων από τους βουλευτές αλλά και στους ισχυρούς πλέον Δημάρχους που όχι μόνο θα διαθέτουν αρμοδιότητες, εξουσίες και πόρους αλλά που και αυτοί θα εκλέγονται, σε πολλές περιπτώσεις, από μεγαλύτερο εκλογικό σώμα απ’ ό,τι οι βουλευτές, αν φυσικά περάσει ο σχεδιαζόμενος νέος εκλογικός νόμος με τις πολλές μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες.
Ο δεύτερος λόγος αντιδράσεων είναι η (αναγκαστική) συμπόρευση με τους διάφορους τοπικισμούς που μοιραία θα αναπτυχθούν σε τοπικό επίπεδο όταν ανακοινωθούν οι νέοι Δήμοι του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ και τα 2/3 των σημερινών Δήμων καταργηθούν. «Αν η Περιφέρειά μου γεμίσει μαύρες σημαίες αντιδρώντων στη μεταρρύθμιση, να δούμε πώς θα ξεμπλέξω» έλεγε τις προάλλες με απόγνωση κυβερνητικός βουλευτής που δεν συγκαταλέγεται –κάθε άλλο- στους γενικώς διαφωνούντες.
Στην Κυβέρνηση παρόλα αυτά δεν φαίνεται να ανησυχούν, τουλάχιστον για τις «εντός των τειχών» αντιδράσεις. «Δεν αιφνιδιάσαμε κανέναν και πολύ περισσότερο τα δικά μας στελέχη» απαντούν από το Υπουργείο Εσωτερικών. «Η μεταρρύθμιση αυτή ήταν βασική προεκλογική μας δέσμευση στην οποία οφείλουμε να ανταποκριθούμε» συμπληρώνουν με νόημα αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν υπάρχουν περιθώρια υποχώρησης ώστε κανείς βουλευτής να μην επενδύσει πολιτικά σ’ αυτό το ενδεχόμενο.
Το άλλο μεγάλο αγκάθι του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ φαίνεται πως θα είναι η «προίκα» του, δηλαδή οι πόροι που είναι αναγκαίοι και που θα πρέπει να συνοδεύσουν τη μεταρρύθμιση ώστε να εδραιωθεί και να πετύχει. Οι μελέτες που έχουν γίνει από το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης της ΚΕΔΚΕ υπολογίζουν αυτό το κόστος (με βάση τις αρμοδιότητες που υφίστανται ή που θα πρέπει να μεταφερθούν στις νέες Περιφέρειες και τους νέους Δήμους) σε περισσότερα από 4 δις ευρώ ! Έστω κι αν το ποσό αυτό είναι σε βάθος τετραετίας καθένας καταλαβαίνει ότι και μόνο η ανακοίνωσή του είναι αρκετή για να προκαλέσει ισχυρούς πονοκεφάλους στον κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μάλιστα υπολογίζει να έχει και περίσσευμα από τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ αφού ως γνωστόν έχει εντάξει τη μεταρρύθμιση στο περιβόητο Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Αυτό κατά βάση είναι και το σημείο τριβής με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Εμείς αποσύραμε τον ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ -2 λόγω του υψηλού κόστους» υπενθυμίζουν πολιτικά και αυτοδιοικητικά στελέχη της ΝΔ που αντιλαμβάνονται ότι αν η Κυβέρνηση προχωρήσει τώρα που οι δημοσιονομικές συνθήκες είναι πολύ χειρότερες, θα φανεί ότι η απόφαση εκείνη ήταν μάλλον προσχηματική και πάρθηκε όχι από οικονομικούς λόγους αλλά επειδή «δειλιάσαμε μπροστά στο πολιτικό κόστος».
Εντύπωση προκαλεί επ’ αυτού η στάση του αρμόδιου Υπουργού Γ. Ραγκούση ο οποίος στην πρόσφατη συνάντηση αυτοδιοικητικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ απ’ όλη την Ελλάδα τους διαβεβαίωσε ότι τα χρήματα για την υποστήριξη του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ θα βρεθούν σε κάθε περίπτωση. «Να ανησυχείτε για όλα τα άλλα εκτός από το οικονομικό» είπε χαρακτηριστικά και μένει να δούμε πώς θα το επιτύχει. Εκτός αν και εδώ προταχθεί στο τέλος το «θεσμικό» έναντι του «οικονομικού» με το επιχείρημα πως πρόκειται για ουσιαστική ανακατανομή εξουσίας από το κέντρο στην περιφέρεια με υπαρκτό μεν αλλά δευτερεύον το οικονομικό στοιχείο που είναι μεν τώρα σε κακή κατάσταση αλλά ενδεχομένως βελτιωθεί στη συνέχεια. «Αν σταθούμε στις οικονομικές δυσκολίες η μεταρρύθμιση δεν θα γίνει ποτέ και ο συγκεντρωτισμός θα βασιλεύει αιώνια στη χώρα» λένε οι ένθερμοι υποστηρικτές του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα δούμε αν η αισιοδοξία αυτή έχει πραγματική βάση. Σε κάθε περίπτωση «το πάρτι μόλις τώρα αρχίζει….» .
Ξυνίδης για «Καλλικράτη»
Η διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας μέσω του σχεδίου «Καλλικράτης» και ο εκλογικός νόμος που ακολουθεί αποτελούν βασικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ προεκλογικά. Αυτό τόνισε σε συνέντευξή του ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Σωκράτης Ξυνίδης. Με αυτή του την τοποθέτηση επισημαίνει την σημασία που δίνει η κυβέρνηση σε αυτές τις δυο κατευθύνσεις.
Ο κ. Ξυνίδης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του δημοσιογράφου της εφημερίδας «Ελεύθερου Τύπου», όπου μίλησε, θέτει στην ουσία θέμα κομματικής πειθαρχίας των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στα νομοσχέδια για τον «Καλλικράτη» και για τον εκλογικό νόμο, αναφέροντας ότι «δεν είναι ανεκτές οι διαφοροποιήσεις σε εκλογικό νόμο και ‘Καλλικράτη’».
Συντάκτης: Τρύφωνας Δάρας
Από την εφημερίδα της Θράκης "Η γνώμη"